Làm quen với khoa học máy tính và lập trình từ THCS, THPT với giảng viên Mỹ
1. Tổ chức Khoa Học Máy Tính Hoa Kỳ là gì?
Hội Khoa học Máy tính Hoa Kỳ-American Computer Science League (ACSL, đọc là “axel”) là một tổ chức phi lợi nhuận hỗ trợ học sinh tại Mỹ và trên toàn thế giới học về khoa học máy tính. Từ năm 1978, ACSL đã tổ chức các cuộc thi trực tuyến hàng năm dành cho học sinh từ mẫu giáo đến lớp 12 nhằm kiểm tra kiến thức khoa học máy tính và kỹ năng lập trình của họ. ACSL lựa chọn những kỹ năng cần thiết nhất trong ngành khoa học máy tính hiện nay để đưa vào kỳ thi cho học sinh. Tham gia cuộc thi ACSL là cách tuyệt vời để chuẩn bị cho việc học chuyên ngành khoa học máy tính tại đại học hoặc chuẩn bị cho sự nghiệp tương lai, đồng thời trải nghiệm thực tế về công việc của một lập trình viên.
2. Cuộc thi American Computer Science League Competition là gì?
Cuộc thi ACSL là một cuộc thi trực tuyến dành cho học sinh từ tiểu học đến lớp 12 nhằm kiểm tra kỹ năng lập trình và kiến thức khoa học máy tính! Cuộc thi ACSL tại Việt Nam sẽ có một số sự khác biệt so với kỳ thi tại Mỹ (nếu bạn hiện đang theo học các trường trung học tại Mỹ và muốn tìm hiểu thêm về ACSL, bạn có thể đọc về nội dung và thể lệ cuộc thi tại Mỹ trong bài viết này). Học sinh sẽ phải trải qua vòng sơ loại quốc gia rồi mới được tham gia thi đấu quốc tế. Mỗi năm học, có bốn “mùa giải” của vòng loại quốc gia, mỗi mùa giải cách nhau khoảng 1 tháng diễn ra từ cuối tháng 5 đến tháng 8. Mỗi mùa có một vòng thi, với các chủ đề kiểm tra khác nhau. Mỗi kỳ thi sẽ gồm hai phần thi là lý thuyết và thực hành. Học sinh có thể đăng ký thi theo đội thi hoặc thi cá nhân qua trường hoặc tại trang web chính thức của kỳ thi ACSL tại Việt Nam.
Các học sinh hoặc đội thi chiến thắng tại vòng tuyển chọn quốc gia sẽ có cơ hội tham gia vòng thi quốc tế All-star được tổ chức tại Hoa Kỳ.
Khi nào diễn ra ACSL 2025?
Kỳ thi ACSL 2025 tại Việt Nam chưa công bố ngày thi cụ thể, bạn có thể theo dõi trang web chính thức của ACSL tại Việt Nam để cập nhật thông tin mới nhất.
- Vòng thi #1: dự kiến diễn ra vào cuối tháng 5/2025.
- Vòng thi #2: dự kiến diễn ra vào cuối tháng 6/2025
- Vòng thi #3:dự kiến diễn ra vào cuối tháng 7/2025
- Vòng thi #4: dự kiến diễn ra vào cuối tháng 8/2025
- Vòng thi All-star tại Hoa Kỳ: dự kiến diễn ra vào tháng 10/2025
ACSL HackerRank là gì?
Cuộc thi được tổ chức trên nền tảng HackerRank, nền tảng phổ biến được sử dụng trong các buổi phỏng vấn tuyển dụng lập trình viên. Nếu bạn quan tâm đến sự nghiệp khoa học máy tính, ACSL sẽ là cơ hội tuyệt vời để bạn trải nghiệm thực tế với nền tảng này!
3. Cách đăng ký American Computer Science League ACSL?
Học sinh muốn tham dự kỳ thi ACSL có thể tự đăng ký qua trang web của ACSL tại Việt Nam hoặc đăng ký qua trường. Với học sinh đăng ký theo đơn vị trường, các em hãy làm theo hướng dẫn cụ thể từ trường học. Với các học sinh tự đăng ký, em có thể đăng ký thi cá nhân hoặc theo đội thi (mỗi đội từ 2-4 học sinh). Trong trường hợp đăng ký theo đội thi, chỉ cần đăng ký một lần qua tài khoản của trưởng nhóm, sau đó ban tổ chức sẽ gửi mẫu đăng ký cụ thể theo đội sau khi hoàn tất đăng ký của trưởng nhóm. Thông tin chi tiết về cuộc thi và hướng dẫn đăng ký có thể xem tại sổ tay cuộc thi Khoa học Máy tính Hoa Kỳ.
Lệ phí đăng ký:
- Hạng mục thi Elementary/Classroom: 400.000vnđ/vòng
- Hạng mục Junior, Intermediate, Senior: 500.000vnđ/vòng
4. Làm thế nào để tham gia? Các hạng mục ACSL là gì?
Học sinh sẽ thi đấu theo các hạng mục được phân chia theo nhóm tuổi và trình độ kỹ năng. Đối với các vòng thi từ 1 đến 4, học sinh thi theo đội với tối đa 12 thành viên mỗi đội. Các trường học có thể gửi nhiều đội tham gia ở mỗi hạng mục. Trong vòng chung kết quốc tế (all-star), học sinh sẽ thi đấu cá nhân. Bài viết này sẽ giải thích cách học sinh được lựa chọn để tham dự Vòng Chung Kết ACSL.
Cuộc thi ACSL được chia thành các hạng mục, cho phép học sinh tham gia vào hạng mục phù hợp nhất với độ tuổi và khả năng của mình. Các học sinh có thể lựa chọn tham gia các hạng mục thi cao hơn nếu thấy phù hợp nhưng không được tham gia các hạng mục thấp hơn độ tuổi của mình. Các hạng mục của ACSL bao gồm:
- Senior: Dành cho học sinh trung học phổ thông có kinh nghiệm lập trình, ví dụ như đã học AP Computer Science (lớp 10-12).
- Intermediate: Dành cho học sinh trung học phổ thông có ít hoặc chưa có kinh nghiệm lập trình (lớp 10-12).
- Junior: Dành cho học sinh trung học cơ sở đang học lập trình hoặc đã có một ít kinh nghiệm (lớp 7-9).
- Classroom: Dành cho học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông (lớp 7-12); lý tưởng cho học sinh học AP Computer Science Principles và các lớp khoa học máy tính khác không tập trung vào lập trình chuyên sâu.
- Elementary: Dành cho học sinh tiểu học (lớp 3-6).
Các thí sinh tham gia hạng mục Senior, Intermediate, hoặc Junior với tổng điểm cao nhất sẽ được tham gia vòng chung kết quốc tế All-star tổ chức tại Hoa Kỳ.
5. Các câu hỏi trong cuộc thi ACSL là gì?
Mỗi vòng thi tuyển chọn sẽ kiểm tra những chủ đề khác nhau của khoa học máy tính. Tuy nhiên, các chủ đề của từng cuộc thi đều giống nhau qua các năm. Ví dụ, cuộc thi tháng 5 sẽ có chủ đề khác cuộc thi tháng 7, nhưng mọi cuộc thi tháng 5 hằng năm đều có cùng chủ đề. Ngoài ra, các chủ đề thi cũng có sự điều chỉnh nhẹ giữa các hạng mục để phù hợp với mức độ khó.
Các chủ đề thi:
- Vòng thi #1: hệ thống số máy tính (computer number systems), hàm đệ quy (recursive functions), “chương trình này làm gì?” (‘what does this program do?’)
- Vòng thi #2: ký hiệu tiền tố/trung tố/hậu tố ( prefix/infix/postfix notation), thao tác trên chuỗi bit (bit-string flicking), ngôn ngữ LISP (LISP)
- Vòng thi #3: đại số Boolean (Boolean algebra), cấu trúc dữ liệu (data structures), FSAs, biểu thức chính quy (regular expressions)
- Vòng thi #4: lý thuyết đồ thị ( graph theory), điện tử số (digital electronics), hợp ngữ (assembly language)
Dưới đây là bảng nội dung thi đấu của từng vòng cho các hạng mục thi
Học sinh Aralia dành Huy Chương Vàng Đồng Đội trong kỳ thi ACSL 2024
6. Hình thức của cuộc thi ACSL là gì?
Hình thức câu hỏi trong cuộc thi ACSL sẽ có sự khác biệt nhẹ tùy theo từng hạng mục. Dưới đây là phần phân tích cụ thể cho từng hạng mục:
Hạng mục Senior, Intermediate và Junior:
- Phần 1: Bài thi lý thuyết gồm 5 câu hỏi, giới hạn thời gian 90 phút
- Phần 2: Một bài thi lập trình, giới hạn thời gian 72 giờ
Học sinh thường chọn sử dụng ngôn ngữ lập trình Python để giải quyết bài tập này. Có nhiều bộ test mẫu với đề bài cụ thể để bạn giải. Một số bộ test sẽ cho biết ngay kết quả đúng/sai, nhưng cũng có những “bộ test ẩn” mà bạn sẽ không biết kết quả. Điểm số của bạn sẽ dựa trên kết quả ở các bộ test ẩn. Bạn có thể kiểm tra mã lập trình khi làm bài, vì vậy đừng quá bận tâm đến việc hoàn thiện toàn bộ đáp án ngay lập tức. Thực tế, bài tập có thể không cần đến 72 giờ để giải, học sinh thường chỉ mất vài giờ để hoàn thành. Bạn nên bắt đầu sớm, lên ý tưởng giải pháp, nghỉ ngơi, và tiếp tục hoàn thiện bài vào hôm sau. Đối với phần thi này, học sinh có thể làm việc nhóm nhưng mỗi thí sinh sẽ phải nộp bài thi cá nhân.
Hạng mục Classroom và Elementary:
- Mười câu hỏi trắc nghiệm, giới hạn thời gian 90 phút
Các câu hỏi không yêu cầu lập trình, được lấy từ nội dung của các hạng mục cao hơn.
7. Cách tính điểm kỳ thi ACSL như thế nào?
Tùy thuộc vào hình thức tham gia thi đấu theo đội thi hoặc theo cá nhân mà tính điểm sẽ có sự khác biệt nhất định.
Mỗi câu hỏi lý thuyết trả lời chính xác sẽ được tính 1 điểm, mỗi câu hỏi lập trình trả lời chính xác sẽ được tính 1 điểm. Điểm của mỗi cá nhân sẽ là tổng điểm của phần thi lý thuyết và phần thi lập trình. Với các học sinh thi theo hình thức đồng đội, điểm của mỗi đội và cá nhân sẽ là tổng điểm trung bình phần thi lý thuyết và điểm trung bình của phần thi lập trình.
Đối với các cá nhân/đội bằng điểm, các đội/cá nhân tham gia nhiều vòng thi hơn hoặc có thời gian làm bài ngắn hơn sẽ được ưu tiên. Để có lợi thế vào vòng trong, các bạn học sinh nên tham gia ít nhất 3 vòng thi vòng tuyển chọn.
8. Vòng Chung kết Quốc tế All Star
Vòng chung kết quốc tế All Star của kỳ thi ACSL sẽ diễn ra tại Hoa Kỳ. Các đội thi và các cá nhân sẽ được tham gia thi đấu trực tiếp.
Để dự thi vòng chung kết quốc tế, các thí sinh và đôi thi cần phải:
- Hoàn thành ít nhất 3 vòng thi tuyển chọn cấp quốc gia
- Lọt vào top 60% thí sinh hoặc đội thi có tổng điểm cao nhất trong ít nhất 3 vòng thi ở cấp quốc gia
Nội dung thi của vòng chung kết quốc tế All Star sẽ bao gồm:
- Phần lý thuyết: 10 câu hỏi trong 90 phút
- Phần lập trình: 2 bài lập trình trong 72 giờ
Các giải thưởng của vòng chung kết All Star:
- Giải đồng đội: mỗi hạng mục thi đấu sẽ có 3 cúp vàng, bạc, và đồng cho các đội thi có thành tích xuất sắc nhất cùng với giấy chứng nhận danh dự từ ACSL
- Giải cá nhân: các giải thưởng bao gồm huy chương vàng (5% thí sinh có điểm số cao nhất), huy chương bạc (10% thí sinh có điểm số cao nhất), và huy chương đồng (15% thí sinh có điểm số cao nhất). Mỗi giải thưởng sẽ đi kèm giấy chứng nhận từ ACSL.
9. Tại sao nên tham gia American Computer Science League (ACSL)?
Giải thưởng của ACSL
Cuộc thi ACSL trao giải thưởng cho cả cá nhân và đội thi. Giải thưởng ở cấp quốc gia sẽ được trao cho các cá nhân và đội thi có tổng điểm nằm trong:
- 1% tổng điểm cao nhất cấp quốc gia
- 10% tổng điểm cao nhất cấp quốc gia
- 20% tổng điểm cao nhất cấp quốc gia
- 30% tổng điểm cao nhất cấp quốc gia
ACSL có lợi cho việc vào đại học không?
Các trường đại học rất thích thấy bạn áp dụng sở thích của mình theo nhiều cách, chứ không chỉ học trên lớp hay ôn tập lý thuyết. Đặc biệt trong lĩnh vực khoa học máy tính, bạn cần thực hành trong những tình huống thực tế ngoài bài tập về nhà để phát triển kỹ năng. Lập trình là kỹ năng đòi hỏi quá trình học hỏi qua kinh nghiệm và sai lầm.
Các chủ đề của cuộc thi ACSL tập trung vào những kỹ năng hiện đang được ưa chuộng và có nhu cầu cao nhất trong ngành khoa học máy tính. Ngay cả khi bạn không đạt giải, chỉ cần tham gia ACSL và làm quen với nền tảng HackerRank cũng đã giúp bạn chuẩn bị tốt cho chuyên ngành hoặc sự nghiệp khoa học máy tính trong tương lai, mang lại cái nhìn thực tế về công việc của một lập trình viên.
ACSL có danh giá không?
ACSL là một cuộc thi rất nổi tiếng! Trong lịch sử, khoảng 8.000 học sinh từ 300 trường học trên toàn thế giới đã tham gia các cuộc thi ACSL.
Nhìn chung, ACSL được xem như một bước đệm tốt để chuẩn bị cho những cuộc thi lập trình khác có quy mô lớn hơn. Bạn cũng có thể tham khảo thêm những cuộc thi danh giá hơn như USA Computing Olympiad (USACO) và International Olympiad in Informatics (IOI) để nâng cao thành tích của mình sau ACSL.
10. Làm thế nào để chuẩn bị cho cuộc thi American Computer Science League?
Hãy bắt đầu ôn luyện cho cuộc thi ACSL bằng cách tham khảo Tài liệu học tập chính thức của ACSL. Các tài liệu này được phân chia theo từng hạng mục, giúp bạn thử sức ở nhiều trình độ khác nhau để chọn ra cấp độ phù hợp nhất với mình.
Một tài nguyên hữu ích khác là bài phân tích cuộc thi ACSL Senior 2022 do Shubham Bhatnagar viết.
Điều quan trọng là luyện tập giải đề mẫu nhiều lần trước khi bước vào kỳ thi thực tế. ACSL cung cấp các đề thi những năm trước kèm theo đáp án. Việc ôn lại lời giải và hiểu nhiều cách tiếp cận khác nhau cho cùng một bài toán sẽ giúp bạn nâng cao kỹ năng giải quyết vấn đề.
Ví dụ một số đề luyện mẫu của ACSL:
- Vòng 1, Hạng mục Intermediate: Câu hỏi ngắn | Bài lập trình
- Vòng 2, Hạng mục Junior: Câu hỏi ngắn | Bài lập trình
- Vòng 3, Hạng mục Classroom: Câu hỏi ngắn
- Vòng 4, Hạng mục Elementary: Câu hỏi ngắn
Ngoài các bài tập mẫu của ACSL, còn có nhiều nguồn tài liệu trực tuyến khác giúp bạn ôn luyện như Khan Academy, Coursera, và Aralia Education với các khoá học về những chủ đề và cuộc thi liên quan.Ngoài ra, nền tảng HackerRank cũng có rất nhiều bài tập lập trình theo dạng thi thời gian, rất phù hợp để luyện tập kỹ năng lập trình dưới áp lực thời gian.
11. Chuẩn bị cho Kỳ thi Khoa học Máy tính Hoa Kỳ cùng Aralia Education
Nhìn chung, cách tốt nhất để chuẩn bị cho ACSL là học với một gia sư chuyên nghiệp, giàu kinh nghiệm, chuyên đào tạo học sinh đạt thành công trong cuộc thi ACSL. Hãy cân nhắc tham gia Khoá học Luyện thi ACSL của Aralia Education. Với đội ngũ giáo viên chuyên môn cao, được tuyển chọn kỹ lưỡng từ các trường trung học nội trú hàng đầu tại Mỹ, cùng với quy mô lớp học nhỏ (không quá 12 học sinh), học sinh của Aralia luôn có lợi thế dẫn đầu khi tham dự cuộc thi ACSL!
Bạn không chỉ học hỏi từ giáo viên mà còn từ các bạn học tài năng — nhiều học sinh trước đây tham gia lớp ACSL của Aralia đến từ các trường trung học danh tiếng tại Mỹ như Choate Rosemary Hall, Concord Academy, Groton School và Cardigan Mountain School. Đội thi của Aralia tham gia ACSL Hoa Kỳ năm 2024 cũng từng đạt huy chương vàng quốc gia và nằm trong top 10% đội thi xuất sắc nhất tại quốc tế.
Chương trình Luyện thi ACSL của Aralia bắt đầu bằng hai tuần luyện tập lập trình chuyên sâu, nhằm giúp học viên nâng cao kỹ năng lập trình. Sau đó, mỗi chủ đề trong 12 chủ đề của ACSL sẽ được học trong vòng hai tuần, đảm bảo học sinh có đủ thời gian để tìm hiểu và nắm vững kiến thức. Trước mỗi vòng thi, học sinh sẽ được giao hai bài lập trình không liên quan trực tiếp đến các chủ đề hiện tại, nhằm rèn luyện khả năng giải quyết vấn đề và sự tự tin khi đối mặt với những thử thách lập trình đa dạng.
Hãy liên hệ với chúng tôi để biết thêm thông tin chi tiết!
Khóa học Luyện thi Kỳ thi Khoa học Máy tính Hoa Kỳ – ACSL
Chương trình bắt đầu với hai tuần luyện tập lập trình chuyên sâu để tạo điều kiện cho các thí sinh nâng cao kỹ năng của mình. Sau đó, mỗi chủ đề trong số 12 chủ đề của ACSL sẽ được phân bổ trong hai tuần, cho phép thí sinh có đủ thời gian để khám phá và hiểu sâu hơn về từng chủ đề. Trước mỗi cuộc thi, các thí sinh sẽ được cung cấp hai bài toán lập trình không liên quan đến chủ đề hiện tại. Những bài toán này được thiết kế để nâng cao kỹ năng lập trình và giúp thí sinh cảm thấy tự tin hơn khi đối mặt với các thử thách đa dạng.
